یکی از دغدغههای خانوادههای دارای کودک اوتیسم گفتار یا همان حرفزدن است، چراکه گفتار یکی از ابتداییترین روشهای ارتباط افراد با یکدیگر است و گفتار درمانی میتواند تأثیر بسیاری در ارتباط کودکان اوتیسم داشته باشد.
همانطور که هر کودک اوتیسم منحصربهفرد است، رشد زبانی این کودکان هم با یکدیگر متفاوت است و میتواند برخلاف انتظار ما باشد. برای مثال بعضی از این کودکان اوتیسم ممکن است اصلاً حرف نزنند. برخی دیگر از این بچهها با روشهای دیگری میتوانند ارتباط برقرار کنند؛ مثلاً از طریق یک وسیله یا حرکات و تصاویر... و برخی هم ممکن است که بهصورت کلامی ارتباط برقرار کنند، اما این کودکان برای تقویت زبان و گفتار خود مانند استفاده از جملات یا ایجاد یک مکالمه نیازمند پشتیبانی هستند.
طبق گفته CDC،مرکز کنترل پیشگیری از بیماری ایالات متحده آمریکا، رایجترین درمان رشدی برای افراد اوتیستیک گفتار درمانی است.
گفتار درمانی به بهبود درک و استفاده افراد از گفتار و زبان کمک میکند. یکی از دلایلی که گفتار درمانی برای اوتیسم بسیار ارزشمند است این است که این راهکار مناسب همه طیفهای آن میباشد. یک گفتاردرمانگر اهداف و فعالیتهای درمانی را برای پشتیبانی از ارتباط هر کودک ایجاد میکند تا در نهایت کودک اوتیسم واکنش نسبت به اسم خود نشان دهد یا یک مکالمه کوتاه را پیش ببرد.
بیایید نگاهی عمیقتر به نحوه کمک گفتار درمانی به حمایت از کودکان مبتلا به اوتیسم بیندازیم.
اگر تازه شروع به تحقیق در مورد گفتار درمانی کردهاید، ممکن است از خود بپرسید که یک گفتاردرمانگر واقعاً چه میکند؟
آسیبشناس گفتار زبان که بهعنوان گفتاردرمانگر نیز شناخته میشود، به افراد در هر سنی کمک میکند تا تواناییهای ارتباطی خود را بهبود بخشند. گفتار درمانگران برای پیشگیری، ارزیابی، تشخیص و درمان طیف وسیعی از مسائل مؤثر بر گفتار، زبان، ارتباطات اجتماعی، ارتباطات شناختی، صدا، تغذیه و بلع و موارد دیگر کار میکنند.
درست همانطور که یک فیزیوتراپ به فرد کمک میکند تا عملکرد فیزیکی و استقلال خود را کسب کند، گفتار درمانگر نیز این کار را در حوزه گفتار و زبان انجام میدهد.
گفتار درمانی با ارزیابی اولیه شروع میشود. این به گفتار درمانگر کمک میکند تا نقاط قوت فعلی فرد و جایی که نیاز به حمایت دارد را شناسایی کند. گفتار درمانگر یافتههای ارزیابی را میگیرد و اهداف فردی را برای آن فرد ایجاد میکند. سپس جلسات درمانی بر ایجاد مهارتهای موردنیاز برای دستیابی به هر یک از این اهداف متمرکز خواهد شد.
والدین و مراقبان بخش بزرگی از فرایند هدفسازی هستند. گفتار درمانگر از شما در مورد نگرانیها یا اهداف خاص شما برای فرزندتان میپرسد و راهی برای رسیدگی به آنها در درمان پیدا میکند.
بهتر است تا یک مثال برایتان بزنیم:
فرض کنید فرزند شما حرف نمیزند و شما برای درک خواستههای او مشکل دارید. گفتار درمانگر شما ممکن است روی آموزشدادن اشاره، ژستهای مختلف، یا استفاده از تصاویر برای برقراری ارتباط به فرزندتان کار کند. این روش به آنها نوعی ارتباط کاربردی میدهد و کمک میکند تا دیگر از ایجاد ارتباط با فرزندتان ناامید نباشید.
ممکن است یکی دیگر از سؤالات شما این باشد که کودک شما به چند ساعت گفتار درمانی نیاز دارد یا گفتار درمانی اوتیسم چقدر طول خواهد کشید؟ همانطور که در بالا ذکر شد، هر کودکی منحصربهفرد است و عوامل زیادی وجود دارد که بر مدتزمان گفتار درمانی تأثیر میگذارد. برای بسیاری از کودکان، هرچه بیشتر بتوانند در جلسات شرکت کنند، نتایج بهتری خواهند داشت.
اما یکی از بزرگترین عوامل موفقیت آنها این است که هر چند وقت یکبار از همان استراتژیهایی که در گفتار درمانی در خانه یاد گرفتهاند، در طول زندگی روزمره استفاده کنند. بهعبارتدیگر، کمتر به این موضوع میپردازیم که فرزند شما چند وقت یکبار گفتاردرمانی میکند و بیشتر به این موضوع میپردازد که چقدر این مهارتها و حمایتهای جدید را در خارج از جلسات با فرزندتان تمرین میکنید!
بیایید به چند تکنیک و استراتژی رایجی که گفتار درمانگران برای حمایت از کودکان مبتلا به اوتیسم استفاده میکنند نگاهی بیندازیم.
بهطورکلی، گفتار و زبان درمانی برای کودکان مبتلا به اوتیسم باهدف پرداختن به زمینههای زیر است:
• توجه و مهارت گوشدادن
• توسعه مهارتهای بازی
• انگیزه برای برقراری ارتباط
• درک اجتماعی
• درک زبان
• مهارتهای ارتباطی بیانی
• مهارتهای اجتماعی
• ارتباط غیرکلامی - از جمله وسایل بیان و حرکات
• مهارتهای مکالمه
• مهارتهای مفهومی
• وسایل و وسایل کمکی ارتباطی در صورت لزوم
همانطور که در مثال قبلی ما ذکر شد، کودکانی که هنوز صحبت نمیکنند بهنوعی ارتباط نیاز دارند تا به آنها کمک کند تا خود را بیان کنند. هر فردی به توانایی برقراری ارتباط نیاز دارد.
آیا میتوانید تصور کنید که نتوانید به کسی بگویید گرسنه هستید، نیاز به کمک دارید یا درد دارید؟ اشارهکردن یک راه مؤثر برای برخی از کودکان غیرحرفهای است تا برخی از افکار خود را در میان بگذارند.
اشاره مستقل میتواند برای شریک ارتباطی کودک مفید باشد. یک گفتاردرمانگر ممکن است با کودک کار کند که به شیء موردنظر او، مانند یک اسباببازی یا یک میانوعده اشاره کند. در پاسخ به سؤالاتی مانند "چه میخواهی بخوری؟" یا "کجا درد دارد؟" نیز فوقالعاده مفید است. برخی از کودکان بهجای اشاره، ترجیح میدهند دست بزرگسال را به سمت شیئی که میخواهند ببرند.
یک نکته مهم: فقط به این دلیل که کودک صحبت نمیکند به این معنی نیست که او آنچه را که به او گفته میشود نمیفهمد. دو نوع زبان وجود دارد:
*توانایی برقراری ارتباط با افکار و نیازها بهصورت کلامی یا غیرکلامی را زبان بیانی نامیده میشود.
*توانایی درک آنچه گفته میشود زبان دریافتی نامیده میشود.
در طی ارزیابی اولیه گفتار درمانی فرزندتان، هر دوی این حوزهها مورد ارزیابی قرار خواهند گرفت. گفتاردرمانگر از تواناییهای زبانی دریافتی کودک به نفع خود استفاده میکند و بهگونهای سؤال میپرسد که به شرکای ارتباطی کمک میکند تا حد ممکن اطلاعات بیشتری را از کودک دریافت کنند.
ارتباطات تقویتی و جایگزین (AAC) میتواند توسط افرادی که صحبت نمیکنند، کمتر صحبت میکنند یا بهسادگی با استفاده از یک وسیله برای کمک به برقراری ارتباط احساس راحتی میکنند، استفاده شود. تحقیقات همچنین نشان میدهد که استفاده از AAC میتواند از توسعه زبان گفتاری پشتیبانی کند! AAC بسته به نیاز فرد میتواند کوتاهمدت یا بلندمدت استفاده شود.
هر روشی که بتواند به فرد در برقراری ارتباط کمک کند AAC محسوب میشود. انواع مختلفی از AAC وجود دارد، و آنها معمولاً به دودسته تقسیم میشوند: با تکنولوژی بالا و با تکنولوژی پایین / بدون فناوری.
AAC بدون تکنولوژی/کم تکنولوژی شامل استفاده از سیستمهای ارتباطی مانند:
• نوشتن
• طراحی
• اشاره به تصاویر/کلمات نوشته شده
AAC با تکنولوژی بالا شامل فناوریهای دیجیتالی است، مانند:
• برنامههای روی iPad یا تبلتهای دیگر
• کامپیوتر با نرمافزار تبدیل متن به گفتار
• دستگاههایی با پیامهای از پیش ضبط شده
• دستگاههای تولیدکننده گفتار که یک رایانه یا یک برنامه با صدا هستند
گفتار درمانگران به کودکان کمک میکنند تا استفاده از سیستم AAC خود را بیاموزند و به خانواده خود نیز نحوه استفاده از آن را آموزش دهند. عادتکردن به یک دستگاه AAC ممکن است کمی طول بکشد، اما AAC دنیای کاملاً جدیدی از امکانات ارتباطی را باز میکند!
برای کودکانی که از قبل صحبت میکنند یا تازه شروع به صحبت میکنند، گفتار درمانی میتواند به آنها کمک کند:
تعداد کلماتی که میتوانند بگویند را افزایش دهند
با عبارات و جملات طولانیتر صحبت کنند
مهارتهای گرامر را بیاموزند
مثل همیشه، گفتار درمانگر فعالیتهایی را پیدا میکند که کودک از آنها لذت میبرد تا مهارتهای جدید را هدف قرار دهد. فرض کنید کودکی در حال کار روی درخواست اشیا مختلف با جملات کامل است. گفتار درمانگر از اسباببازیها یا بازیهایی استفاده میکند که کودک علاقهمند به درخواست آنهاست. گفتاردرمانگر یا کلمات را الگوبرداری میکند، یا سرنخهایی را به کودک میدهد تا به آنها کمک کند تا خود جمله را تکمیل یا شکل دهند.
اگر به فکر گفتار درمانی برای فرزندتان هستید، منتظر شروع جستجوی گفتاردرمانگر مناسب نباشید. میتوانید با صحبت با پزشک اطفال و بررسی با دوستان و خانواده که ممکن است توصیههای دستاولی داشته باشند، شروع کنید.
ما نیز در مرکز گفتاردرمانی و کاردرمانی نسیم مردانی در شرق تهران آماده ارائه خدمات گفتار درمانی و کاردرمانی به شما عزیزان هستیم، ما در این مرکز تلاش کردهایم تا با بهرهبردن از جدیدترین متدهای درمانی و با استفاده از بهترین تجهیزات و متخصصین تغییرات بزرگی را برای زندگی بهتر و آسانتر درمانجویان خود ایجاد کنیم.
برای راهنمایی بیشتر در زمینه کاردرمانی و گفتار درمانی میتوانید با ما تماس بگیرید.
طراحی سایت توسط دودکو