نشانه های تاخیر گفتاری در کودکان زیر 5 سال شامل موارد مختلفی می شود. به طور کلی توانایی گفتار یکی از مهم ترین مهارت هایی است که او در دوران رشد کسب می کند. این مهارت نه تنها برای برقراری ارتباط ضروری است، بلکه نقش حیاتی در رشد شناختی، اجتماعی و عاطفی کودک دارد. در پنج سال نخست زندگی، کودک باید مراحل مختلفی از رشد زبانی را طی کند که شامل درک زبان ، تولید گفتار و مهارت های اجتماعی مرتبط با زبان می شود. با این حال، برخی کودکان ممکن است دچار تاخیر در رشد گفتاری شوند که در صورت عدم تشخیص و مداخله به موقع، می تواند بر یادگیری، عزت نفس و روابط اجتماعی آنان تأثیر بگذارد. در این مقاله به بررسی علائم تاخیر گفتاری در کودکان زیر 5 سال می پردازیم.
مهارت های گفتاری مورد انتظار در سن زیر 5 سالگی
به منظور بررسی نشانه های تاخیر گفتاری در کودکان زیر 5 سال بهتر است تا توانایی گفتاری کودک در این بازه سنی را مورد بررسی قرار دهیم. در واقع رشد گفتاری کودک در هر رده سنی متفاوت است و رفته رفته این توانایی کامل می شود. به منظور این که بتوان متوجه شد که آیا کودک واقعا دچار تاخیر در گفتار بوده و یا در روند طبیعی رشد خود قرار دارد؟ در واقع در سن زیر 5 سالگی، بیشتر کودکان باید توانایی های زبانی زیر را داشته باشند:
- گستره واژگان بالا: استفاده از 1500 تا 2500 واژه.
- بیان جملات کامل: گفتن جملات 5 تا 8 کلمه‌ای با ساختار درست.
- بیان داستان یا تجربه: توانایی تعریف یک داستان ساده یا توضیح آنچه در روز گذشته اتفاق افتاده است.
- درک دستورات پیچیده: درک جملات چندبخشی مانند کتابت را بردار و روی میز بگذار.
- درک مفاهیم زمانی و مکانی: فهم کلماتی مثل قبل، بعد، زیر، بالا، کنار.
- صحبت واضح و قابل فهم: بیش از 90 درصد گفتار کودک باید برای اطرافیان قابل فهم باشد.
- توانایی پاسخ دهی به سوالات چرا و چطور
در واقع موارد بالا ساده ترین توانایی های کودکان زیر 5 سال است. البته که ممکن است رشد گفتاری برخی از کودکان در این رده سنی بیشتر باشد. اما اگر کودک در چند مورد بالا توانایی کافی را نداشت، دچار تاخیر گفتار بوده و نیاز به درمان دارد.
نشانه های تاخیر گفتاری در کودکان زیر ۵ سال
همانطور که در ابتدای مطلب گفته شد، نشانه های تاخیر گفتاری در کودکان زیر 5 سال شامل موارد مختلف بوده و توجه به آن بسیار مهم است. تاخیر در گفتار همانند لکنت زبان کودکان از جمله مشکلات رایج بوده که باید در زمان درستی درمان شود. به بیان دیگر هرچه سریع تر جهت درمان اقدام کنید، بهترین نتیجه را از درمان هایی نظیر گفتار درمانی می گیرید. در وهله اول لازم است بیان کنیم که نشانه های تاخیر در گفتار می تواند در هر یک از کودکان متفاوت باشد. اگر کودک شما در سنین زیر 5 سال یکی یا چند مورد از علائم زیر را دارد، ممکن است با تاخیر گفتاری مواجه باشد:
- کم گویی یا نبود واژگان کافی متناسب با سن
- ناتوانی در ساختن جملات ساده حتی در حدود ۴ یا ۵ سالگی
- عدم وضوح گفتار به گونه ای که حتی خانواده نزدیک هم نتوانند صحبت های او را درک کنند.
- تکرار واژه ها یا لکنت به طور مداوم.
- عدم توانایی در پاسخ دادن به سوالات ساده
- مشکلات در تعامل اجتماعی، مثل اجتناب از مکالمه با دیگران یا نداشتن علاقه به ارتباط کلامی.
- استفاده زیاد از اشاره به جای گفتار برای بیان خواسته ها.
- عدم پیشرفت محسوس در مهارت‌های گفتاری طی چند ماه متوالی.
نکات مفید برای والدین برای کمک به کودک
پس از بررسی نشانه های تاخیر گفتاری در کودکان زیر 5 سال بهتر است تا در مورد نقش والدین در این مشکل نیز توضیحاتی را بیان کنیم. متاسفانه اکثر والدین نگرانی های زیادی بابت تاخیر در گفتار کودک خود دارند و حتی ممکن است در برخی اوقات بیش از حد به این موضوع حساس شوند. حتی در شرایطی که مشکل کودک توسط پزشک تشخیص داده شود نیز بهتر است برای کمک به کودک خود به نکات زیر توجه کنید:
- صبور باشید و کودک را با دیگران مقایسه نکنید.
- تشویق و تقویت مثبت برای تلاش‌های زبانی کودک بسیار مهم است.
- الگوی گفتاری خوبی باشید. واضح، ساده و درست صحبت کنید.
- به علایق کودک توجه کنید و از آن ها برای تقویت گفتار استفاده کنید. به طور مثلاً اگر به حیوانات علاقه دارد، در مورد آن ها با او صحبت کنید.
- روزانه زمان خاصی برای تعامل کلامی اختصاص دهید.
برای بهبود این مشکل در تهران می توانید از خدمات درمان تاخیر در گفتار کودکان در تهران مجموعه ما استفاده کنید.
نتیجه گیری
در این مطلب به بررسی نشانه های تاخیر گفتاری در کودکان زیر 5 سال پرداختیم. تاخیر در گفتار کودکان یک مسئله رایج اما قابل درمان است. تشخیص زود هنگام، پیگیری والدین و استفاده از روش‌های درمانی مناسب نظیر گفتار درمانی و رفتار درمانی، می تواند به کودک کمک کند تا به سطح قابل قبولی از مهارت‌های زبانی برسد. به خاطر داشته باشید که هر کودک با سرعت مخصوص به خود رشد می کند، اما حمایت و آموزش هدفمند می تواند مسیر رشد زبانی او را هموار سازد.
بدون دیدگاه